مراسم روز جهانی صنایع دستی برگزار شد؛
گفتمان جدید صنایع دستی فرا می رسد
موزیک خوان: دومین مراسم بزرگداشت روز جهانی صنایع دستی عصر یکشنبه 23 خرداد، به مناسبت روز جهانی صنایع دستی و هنرهای سنتی در تالار ایران فرهنگستان هنر اجرا شد.
به گزارش موزیک خوان به نقل از روابط عمومی فرهنگستان هنر، در دومین مراسم بزرگداشت «روز جهانی صنایع دستی» که با اجرای فیروز ناصری هرسینی، احیاگر گلیم کرمانشاه همراه بود، ابتدا استاد بهروز سیف اللهی، نماینده تشکل های صنایع دستی و هنرهای سنتی به سخنرانی پرداخت. وی با تبریک روز صنایع دستی سخن شروع کرد و اظهار داشت: امیدوارم روز روز جهانی صنایع دستی هنرمندان این عرصه بتوانند با فراق بال و آسودگی خیال مشغول خلق آثار بی بدیل باشند که در بهترین موزه ها و حراجی ها به نمایش درآید.
وی به آمار شاغلین این عرصه اشاره نمود و اضافه کرد: هم اکنون نزدیک به هفت میلیون شاغل رسمی و ده میلیون نفر به صورت غیررسمی در این حوزه ارتزاق می کنند که متأسفانه هیچ وقت کانون توجه یا حتی در حاشیه آن قرار نداشتند. خانواده صنایع دستی همیشه متکی به منابع مالی و سرمایه های معنوی خود بوده و به سختی خودرا سرپا نگه داشته اند. بخصوص در شهرهای دورافتاده که کمترین امکانات را برای کار و تولید دارند و پس از بیماری همه گیر کرونا شاهد ریزش فراگیر آنها بودیم.
سیف اللهی به مشکلات معیشتی که برای هنرمندان این عرصه وجود دارد پرداخت و خاطرنشان کرد: بیمه تامین اجتماعی و عدم اعتبار مجدد آن از طرف دولت، مشکلات و موانع موجود در صادرات، تأخیر ۴ ساله در پشتیبانی از استادکاران از سال ۱۳۹۶ تاکنون، عدم توجه به حوزه فرش و بازاریابی، ضعف در برگزاری نمایشگاه ها که سبب هزینه گزاف برای هنرمند این عرصه می شود، پرداخت وام های ۶ و ۱۲ درصد که فشار زیادی را بر تولیدکنندگان این عرصه وارد آورده، همچون مشکلات و موانعی هستند که برای این قشر وجود دارند.
هنوز ارزش صنایع دستی را در تولید ناخالص ملی، درک نکرده ایم
در ادامه این مراسم، غلامرضا منتظری نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس به سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: مسجد اولین دانشگاه است که انسان را به رشد و بالندگی فرا می خواند و فرهنگ را به وجود می آورد. بی گمان اگر بر سر این واژه «بی» قرار بگیرد، چیزی برای از دست دادن ندارد و اگر حرف «با» را قرار دهیم، مظهر هویت انسانی است.
وی زیباترین ضلع فرهنگ را هنر دانست و در این حوزه اضافه کرد: هنر نعمت خدادادی است که یک طرف آن اندیشه انسان است و اگر هنرمند در راه خیر کوشش کند به سعادت و خیرمندی دست خواهد یافت.
منتظری اضافه کرد: جایگاه و منزلت صنایع دستی در بین هنرها بسیار ویژه است. زمانی که انسان برای زیست بوم خود آثاری را پدید آورد، لباس هنر به تن نداشت؛ اما امروز شاهد ارزشمندی صنایع دستی و هویت بخشی آن هستیم. کارکرد صنایع دستی در آداب، رسوم، سنن و … بسیار مشهود است و مایه آرامش روح و آسایش انسان هاست.
وی به کارکرد دیگر صنایع دستی اشاره نمود و اضافه کرد: پیام رسانی، یکی از کارکردهای ویژه صنایع دستی است هر یک از هنرهای ما یک سفیر فرهنگی و پیامرسان به حساب می آید که در هیچ شرایطی از انتقال پیامش دست بر نمی دارد. تقویت بعد اقتصادی و معیشتی زندگی، از دیگر خاصیت های هنرهای سنتی است که می تواند ما را از مشکلات عدیده اقتصادی برهاند. ما در تولید ناخالص ملی، هنوز ارزش صنایع دستی را درک نکرده ایم. باید نگاهمان را به عرصه صنایع دستی تغییر دهیم.
منتظری سپس به تنوع صنایع دستی در ایران اشاره نمود و افزود: ما کشوری هستیم که تنوع زیادی از صنایع دستی را در خود دارد و این توانایی هنوز کشف نشده است. اینجا باید اندیشید و توقف کرد و راه گشود.
وی به صندوق توسعه ملی و بودجه ای که برای سال ۱۴۰۰ برای این حوزه در نظر گرفته شده است، اشاره و تصریح کرد: برای حمایت و صیانت از تولیدات کوچک خانگی بخصوص در روستا که خاستگاه اصلی هنرهای ما را تشکیل می دهد، پیشبینی شده است امیدوارم بتوانیم با افزایش حمایت ها از این هنرهای رو به انقراض و از یادرفته، صیانت بیشتری صورت گیرد.
منتظری در انتهای سخنان خود به ضرورت آموزش های فنی پرداخت و اظهار داشت: اولین پله پیشرفت در این عرصه، توانایی و دانایی است؛ بخصوص جوانان مستعد می توانند پایه های خوبی در این راه باشند. با نگاه تحول گرا، این محفل خودجوش است.
ساناز حسینمردی، کارآفرین موفق صنایع دستی در حوزه سفالگری، از دیگر حاضران در این جلسه بود که از تجربیات موفق آمیز خود در این عرصه صحبت کرد. این کارآفرین حوزه سفال، راز موفقیت خودرا کار تیمی بیان کرد و اظهار داشت: بنده تخصصم فقط ساخت سفال بود و در حوزه بازاریابی و فروش هیچ اطلاعات و تجربه ای نداشتم به همین خاطر تعداد دیگری از هنرمندان را جمع کردم و از ظرفیت های آنان در حوزه های مختلف مثل عکاسی، طراحی و فروش آثار استفاده کردم.
وی اضافه کرد: من از سفالگری واقعاً درس کیمیاگری آموختم، چونکه از تقریباً هیچ (خاک)، شیء خلق می کنی که دارای ارزش افزوده بالایی است.
مهمترین کارکرد صنایع دستی تغذیه جان و روح مخاطبین است
در ادامه این مراسم حجت الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، با تبریک روز جهانی صنایع دستی به هنرمندان این حوزه و با اشاره به اینکه صنایع دستی بخشی از هویت، تاریخ و شناسنامه ایرانی ها است، اظهار داشت: نیازمند تغییر نگاه و رویکرد در سطوح عالی کشور به این حوزه هستیم.
ایوبی درباره کارکردهای صنایع دستی اظهار داشت: صنایع دستی فقط یک کالای لوکس و تزئینی که برای آراستن زندگی و منازل استفاده شود، نیست بلکه داشتن و زندگی کردن با این صنایع، آثار دیگری دارد که ما از آنها غافل هستیم. وی افزود: اگر ما واقعاً نگران سبک زندگی اسلامی ایرانی و نگران تهاجم فرهنگی غرب هستیم یکی از راه های رفع نگرانی و درمان آن، توجه به صنایع دستی ایرانی است. بنده معتقدم وقتی در خانه ای گلیم و گبه و جاجیم و فرش زیبای ایرانی پهن می شود، کسی که روی این فرش ها می نشیند و راه می رود ناخودآگاه میل به شنیدن سنتور و موسیقی اصیل ایرانی دارد و دیگر میل به گوش کردن موسیقی جاز و پاپ غربی نخواهد داشت.
وی در ادامه با ذکر این که ایرانیان در روز بیش از یک ساعت و نیم مصرف موسیقی دارند اظهار داشت: اگر بخواهیم ذائقه افراد جامعه به سمت موسیقی ایرانی باشد باید فضای زندگی فرزندانمان را ایرانی طراحی نماییم. برای تغییر ذائقه مردم کشورمان باید به سمت صنایع دستی ایرانی برویم. اگر دیوارهای اتاق های مدیران ما مملو از تابلوهایی باشد که هنرمندان ما با جان و دل خلق کرده اند، بطور قطع روی رفتار مدیران تأثیر خواهد گذاشت و سبک زندگی متفاوت خواهد شد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، کارکرد دیگر صنایع دستی را درمان بیماری های روحی و جسمی بیان کرد و اظهار داشت: امروزه در بیمارستان های بزرگ جهان، در کنار مباحث پزشکی و درمانی، نگارخانه راه اندازی می کنند، چونکه آثار آنرا دیده اند. وی ادامه داد: نقش صنایع دستی در اقتصاد هنر و ارزآوری برای کشور مهم می باشد، ولی مهم ترین کارکرد آن تغذیه جان و روح مخاطبین است که مستقیماً روی ذائقه و سبک زندگی او اثر می گذارد.
گفتمان جدیدی در حوزه صنایع دستی در راه است
بهمن نامور مطلق رییس فرهنگستان هنر از دیگر سخنرانان این مراسم بود که سخنان خودرا با تبریک روز جهانی هنرهای سنتی و صنایع دستی شروع کرد و هنرمندان این عرصه را هویت ساز دانست و اظهار داشت: سخنان آقای منتظری امیدی را برای هنرمندان صنایع دستی ایجاد کرد که امیدوارم مستمر باشد. مراسم این روز را تشکل های صنایع دستی به خوبی برگزار کردند و ما امکاناتی که متعلق به خودشان بود در اختیارشان قرار دادیم و امیدواریم بتوانیم امکانات و شرایط بهتری را برایشان ایجاد نماییم و ما مسئولین باید آنها را از نگرانی در بیاوریم.
وی به تغییرات بنیادینی که در این حوزه درحال رخ دادن است، اشاره و خاطرنشان کرد: گفتمان جدیدی در راه می باشد. زمانی که معاون صنایع دستی بودم، تلاش می کردم که این گفتمان صورت بگیرد. در آن زمان هم بسیار دردمند بودم که چرا در همه جا بی توجهی می شود. امروز کمیته ها و تشکل های مردم نهاد خوبی ایجاد شده، همین طور باشگاهی در یونسکو برای پیگیری امور هنرمندان این عرصه فعالیت دارد.
نامورمطلق ضمن اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جدی گرفتن صنایع دستی اظهار نمود: اول باید خود ما هنرمندان و فعالان، صنایع دستی را جدی بگیریم؛ وقتی مسؤلان و هنرمندان این حوزه را جدی نگیرند، دیگران هم اهمیت نخواهند داد و آنها را باور نمی کنند.
رئیس فرهنگستان هنر، به توجهی که کشورها در گذشته به صنایع دستی ایران داشتند، اشاره و اضافه کرد: زمانی امپراطورها و رؤسای جمهور برای هنرهای ایرانی و صنایع دستی مان مایه فخر و مباهات بود و داشتن دست بافته ها، منسوجات و … را عاملی برای برتری خود می شماردند. هنوز هم بضاعت ها و قابلیت های فراوانی در این عرصه داریم، اما هنرمند ما گاه مجبور است با برند دیگری غیر از برند کشور خود وارد عرصه رقابتی شود و اجناس ایرانی را صادر کند.
رئیس فرهنگستان هنر ضمن اشاره به نهادسازی ها و شبکه سازی ها در حوزه صنایع دستی در این فرهنگستان و کمیسیون ملی یونسکو، اظهار داشت: این نهادسازی ها بالاخره جواب می دهد به شرط آنکه همراه و همدل باشیم تا همه جایگاه و منزلت بی نظیر صنایع دستی را متوجه شوند. ما بیشترین دانشجویان تحصیلات تکمیلی صنایع دستی در جهان را داریم ما بیشترین شهرهای صنایع دستی جهان را داریم؛ این امتیاز است که با زحمت به دست آمده است. در ابتدای ثبت آثار از هند و چین عقب بودیم، اما حالا سردمدار هستیم و از این کشورها پیش افتادیم؛ در برنامه ششم توسعه برای این مناطق ارائه امکانات تصویب کردیم.
وی بیان نمود: قانون پشتیبانی از فعالان و هنرمندان صنایع دستی همان روزی که تروریست ها به مجلس حمله کردند تصویب گردید، اما چرا این قانون اجرائی نشد که باید پیگیری شود.
نامورمطلق در ادامه به راهکارها و راهبردهایی برای برون رفت از این وضعیت وجود دارد، پرداخت: اگر می خواهیم از صنایع دستی حمایت نماییم، باید خودمان را باور نماییم و صنایع دستی را جدی بگیریم. این نهادینه سازی در حال انجام می باشد و امروز ما در صنایع دستی، بیشترین شهرهای صنعتی را در دنیا داریم. سعی کردیم که در برنامه ششم توسعه توجه به حوزه صنایع دستی مصوب و امکانات ویژه برایش فراهم گردد. این حوزه بدون باور، بارور نمی گردد، همه باید به این بخش اعتقاد داشته و به آن افتخار نماییم تا باردیگر شاهد رشد و توسعه آن باشیم.
وی به جایگاه و کارکرد فرهنگستان هنر اشاره و اضافه کرد: فرهنگستان هنر جایگاه سیاست گذاری و سیاست پردازی دارد ما برای هم اندیشی با مجلس و وزارت خانه ها و تشکل های مردمی برای تدوین نقشه راه آماده هستیم؛ فرهنگستان هم بضاعت لازم و هم جایگاه تشکیلاتی دارد.
نامورمطلق ساختارسازی و یکپارچه شدن را عامل دیگری برای رشد و توسعه در هنرهای سنتی برشمرد و افزود باید به تفکیک کردن بخش های مختلف صنایع دستی و فرش که هر یک در وزارت خانه ای جدا هستند، تمام کرد. تا ساختار تغییر نکند و این پیکره مثله شده یکپارچه نشود، خیلی از زحمات بی فایده خواهد بود.
دکتر بهمن نامور مطلق، در ادامه به ضعف قوانین در بخش های تولیدی و تجاری، توجه به شیوه های آموزشی و توجه جدی به زیبایی شناسی این هنر – صنایع متناسب با نیازهای جامعه، فرهنگ سازی در آموزش و پرورش و رسانه ها، به کارگیری مدیران متخصص در این عرصه، ایجاد فضاهای مناسب، توجه به زنجیره تولید تا صادرات پرداخت.
این مراسم با تجلیل از هنرمندان حوزه هنرهای سنتی و صنایع دستی کشور ادامه یافت. رسول مجدی در رشته نگارگری؛ کبری حیدری، در رشته دوخت های سنتی؛ مجتبی احمدخان، در رشته آبگینه؛ بهروز سیف الهی، در رشته نگارگری و نگارگری روی چرم؛ شیرین مهدی قلی خانی، در رشته منبت چوب؛ حسن جوان شاهی، بافت های داری؛ یدالله احمدرضایی، در رشته قطاعی؛ علیرضا باوندپور در رشته منبت و پیکرتراشی، احمد صومی در رشته گچبری سنتی و امراله باقری، در رشته نقاشی روی شیشه، از هنرمندان این حوزه بودند که مورد تجلیل قرار گرفتند.
در ادامه این مراسم، سه تن از پزشکان منتخب کادر سلامت و درمان: دکتر مهرانگیز زنگنه، مدیر گروه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی؛ فاطمه سالاری، مدیر پرستاران بیمارستان بوعلی و دکتر حمیدرضا غلامرضایی، رییس بیمارستان فرهیختگان مورد نکوداشت و تجلیل قرار گرفتند. این مراسم همین طور با اجرای موسیقی زنده توسط عظیم شمیسا، عبدالعلی باقری نژاد و غلام شیرازی که خود سازنده سازهای سنتی و از هنرمندان این عرصه به شمار می روند، همراه بود. همین طور اطلاعیه ای توسط حسین بختیاری رییس مجمع هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی و هنرمندان پیشکسوت قرائت شد.
منبع: musicreader.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب