در پی پیام مقام معظم رهبری به جشنواره سرود فجر
چگونه سرود ماندگار خلق کنیم؟
موزیک خوان: نخستین جشنواره ملی و بین المللی سرود فجر با پیام مقام معظم رهبری به کار خود اختتام داد؛ پیامی باارزش و راهگشا که حاکی از اهمیت این حوزه برای بزرگان نظام و حاوی رهنمودهایی مفید برای فعالان عرصه سرود و موسیقی در کشور است. در امتداد این امر و با هدف لطمه شناسی و پرداختن به نقاط قوت و ضعف، به گفت و گو با کارشناسان و فعالان این عرصه خواهیم پرداخت.
مقام معظم رهبری همزمان با نخستین جشنواره سرود فجر، پیامی را ارسال کردند که این پیام بر روی ترکیب درست شعر، صدا و آهنگ تاکید داشت و این موارد از طرف ایشان به عنوان راز ماندگاری سرودها عنوان شده است؛ اما با محوریت قرار دادن این پیام، برای تحقق این مهم به چه ابزاری نیاز است؟ کدام بخش ها نیاز به تقویت دارد و نقاط ضعف کجاست؟
برای یافتن پاسخ پرسش هایی که قبل تر عنوان شد، ایسنا به گفت و گو با حمیدرضا حسینی، مسئول سرود و موسیقی مراکز استانهای صدا و سیما پرداخت تا نظر او را درباره این مسائل جویا شود.
این مقام مسوول با تاکید بر اهمیت ترکیب درست شعر، صدا و آهنگ برای خلق سرودی ماندگار، اشاره کرد: «هر سه این موارد مهم هستند و هر سه مورد نیاز به توجه ویژه دارند؛ البته در بخش صدا چون استعدادها متنوع تر هستند و اقشار مختلفی هم در آن حضور دارند، از نوجوانان تا جوانان بزرگسالان مشکل کمتر و ظرفیت ها بیشتر است.»
حسینی اشاره کرد: «متأسفانه در بخش سرود طی سالهای اخیر نوعی نگاه شکلی و سطحی به وجود آمده است و برخی تصور کرده اند صرف این که گروهی جمع شوند و آغاز به همخوانی کنند، سرود خوبی شکل خواهد گرفت. این نگاه ظاهری سبب شده تا دو بخش دیگر که مهم هم هستند، مغفول واقع شوند. اول کلام، زبان و پیام که در نوشتار (شعر و ترانه) بروز و ظهور می یابد و دوم، موسیقی که شامل نغمه است و هویت موسیقی ایرانی را پشتیبانی می کند که شامل استفاده از نغمه ها، سازها و ضرباهنگی است که مربوط به فرهنگ و هنر ایرانی و اسلامی ماست؛ هر دو از اهمیت ویژه ای برخورداند.»
مسئول سرود و موسیقی مراکز استانهای صدا و سیما سخنانش را چنین افزود: «ما در زمینه اجرا و صدا که اصطلاحا خوانندگی می گوییم، ظرفیت های فوق العاده زیادی داریم. چه افرادی که بصورت حرفه ای این کار را انجام می دهند و چه آنها که به دنبال استعدادهای جدید می روند و آنها را کشف می کنند و پرورش می دهند. انواع زبان ها از فارسی و عربی تا ده ها گویش مختلف فرصت بی نظیری برای همزبانی و همدلی فراهم ساخته اند. در زمینه شعر و موسیقی باید واقعا کار جدی تر و با دقت و همت بیشتری صورت گیرد. حتما از افرادی که خبره هستند و تخصص و تجربه ی لازم را دارند، باید کمک گرفت تا اولا یک الگوسازی اتفاق بیافتد و در قالب های مختلف حماسی، احساسی، انقلابی، اسلامی، انگیزشی و تبیینی الگو داشته باشیم و بعد مانند سرودهای اوایل انقلاب که نسل های بعدی آمدند و آنرا ادامه دادند، متناسب با عصر حاضر و مخاطب امروز ما بتوانیم سرود را به اعتلایی که انتظار می رود، برسانیم.»
او همین طور در پاسخ به این پرسش که آیا امروزه نمونه ای داریم که مانند سرودهای اوایل انقلاب ماندگار شده باشد؟ اظهار نمود: «امسال که سرود سلام فرمانده پخش گردید، موجی در جامعه ایجاد کرد و تا فراتر از مرزها گسترده شد. هرچند سرود امروز به لحاظ نشانه شناسی با آنچه که در اوایل انقلاب اتفاق می افتاد تفاوت هایی دارد. اگر بخواهیم سرود ماندگاری بسازیم، باید اول بدانیم عناصر و خاصیت های آن چیست؟»
او سپس در توضیح این پرسش خود به ذکر نکاتی پرداخت: «به اتکای تجارب و تحلیل های بسیار در امر نقد و بررسی آثارموسیقایی از شعر و موسیقی و سرود باید بگویم، آثار باارزش مختلفی تولید و عرضه شده است. هم در پایتخت و بیش از آن در شهرستان ها. اما برای زمزمه پذیر شدن سرودها لازم است توزیع و انتشار درخوری صورت پذیرد؛ بطورمثال تهیه نسخه تصویری مناسب برای پخش سرود از تلویزیون یا نمایش در رسانه های مجازی یا فراهم ساختن عرصه ای برای اجرای زنده و مستقیم برای مردم در اماکن و مناسبت های مختلف. اتفاقا اجرای رودرروی سرودخوانان برای مردم، انگیزش و انتقال حس را چند برابر می افزاید و پیام را بی واسطه منتقل می سازد. نمونه های سرودهای دینی که در اعیاد و ولادت ها اجرا می شود، به خوبی گویای این مطلب است.
او افزود: «در این سال ها برخی سرودهای موثر از طرف بزرگان تحسین شده اند، اما متأسفانه فضایی که نیاز هست تا همه سرودها به خوبی به گوش مردم برسد، فراهم نشده است. رسانه های مختلفی در این حوزه کار می کنند و ضمن این که نوع رسانه ها نیز گوناگون و متکثر شده اند. در شبکه های استانی رویکرد خوبی نسبت به سرود به وجود آمده که سبب شده هر سال صدها سرود برای شبکه های استانی صدا، شبکه های استانی سیما و همین طور شبکه سراسری شما تولید و پخش شود اما برای همه سرودهای خوب، فرصت و فضایی درخور لازم است تا در رسانه های مختلف شنیده شوند. مثل سلام فرمانده که هم پوشش رسانه ای یافت و هم فضای مناسبی برای اجراهای مردمی و ورود به متن و بطن جامعه پیدا کرد.»
در این زمینه بخوانید:
آهنگ مبارزه و همراهی یک ملت در سرودهایش متجلی است
خلق سرودهای ماندگار پول و خلاقیت نیاز دارد
حسینی همین طور بیان کرد: «خوشبختانه شخصیت هایی که در اوایل انقلاب سرود اجرا می کردند، سبک کاری و آموزه های ارزشمندی به ما هدیه داده اند و شاگردان خوبی تربیت کرده اند. پس آنچنان نیست که این چشمه خشکیده باشد؛ ولی اولا باید به کیفیت و محتوای سرودها دقت نماییم و قوت ببخشیم. دوم ببینیم فضای رسانه ای برای انتشار سرود چگونه است؟ یعنی آیا چیزی که ساخته ایم به گوش مردم می رسد؟ بالاخره امروزه مردم در معرض انواع صدا قرار دارند. نیاز هست در حوزه تولید سرود از اساتید فن هم بصورت مشورتی و هم اجرائی استفاده گردد. حتی ذائقه یابی نیز اهمیت دارد. مخاطب هدف مشخص شود. باید یک نقشه اجرا برای تولید و انتشار ترسیم شود و هر سرودی در هر جایی که مقرر است، منتشر شود تا اثر مقبول در شبکه های رادیویی، تلویزیونی، فضای مجازی و حتی در اجراهای گروهی بصورت زنده با حضور مردم ارائه شود.»
او افزود: «قطعا با پیامی که حضرت آقا صادر فرمودند، هنرمندان بیشتری به سمت سرود با خاصیت هایی که ایشان تصریح فرمودند، خواهند رفت. در زمینه سرود یکی از مفاهیم مورد نیاز ما، حماسه است. حماسه ای که ما را در دوران دفاع مقدس برای دفاع از میهن و پاسداشت ارزش ها و آرمانها مصمم ساخت. این سرودها امروز هم می توانند در موضوعات مختلف به ما کمک کنند. در این دورانی که انواع و اقسام صداها حتی از بلندگوهای خارجی به سمت مردم ایران روانه می شود، به نظرم این پیام حضرت آقا الهام بخش و راهگشاست.»
مسئول هماهنگی سرود و موسیقی مراکز استانهای صدا و سیما با اشاره به نهادهای مختلفی که در زمینه سرود موثر هستند، در آخر اظهار نمود: «الان همه استانها و حتی شهرستان های کمتر برخوردار، آثار خوبی اجرا می کنند. آثاری که هم طراوت و تازگی دارند و هم تنوع و جذابیت. خیلی از آنها خودجوش و بدون دریافت بودجه ای دست به کار شده اند. ما تلاش می نماییم با حمایت صداوسیمای مراکز استانها، امکاناتی برای ضبط و پخش آثار گروههای مستعد فراهم سازیم. علاوه بر این در امر استعدادیابی، آموزش، مشاوره با اساتید شورا، بررسی کارشناسی، جهت دهی و اعتلای سرود با تمامی شهرستان ها بوسیله صداوسیمای مرکز استان در ارتباط هستیم.
امسال سرودهای متنوع و مختلفی با موضوعات روز جمهوری اسلامی (۱۲فروردین)، سالروز شکست آمریکا در صحرای طبس، ماه مبارک رمضان، روز آزادسازی خرمشهر و روز مقاومت (دزفول)، ایام الله نیمه خرداد، دهه مبارک کرامت، شهید چمران، واقعه گوهرشاد و موضوع حجاب از استانها دریافت شده که حاصل همکاری گروههای شهرستانی با صداوسیمای استانهاست و قطعاتی که در شورای شعر، موسیقی و نماهنگ تایید شدند از شبکه های استانی و سراسری به پخش رسیدند. همین امروز مشغول بررسی و ارائه ۶ قطعه سرود جدید برای عیدغدیر هستیم که از چهارگوشه ایران عزیز اجرا و ارسال شده اند و آثار مصوب به مردم عزیز تقدیم خواهد شد.»
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب