با تاكید بر ضرورت ساخت موسیقی فاخر مذهبی
چطور می توان در روزهای عزاداری همچنان کنسرت برگزار کرد؟
سال ها بود که با فرا رسیدن ایام شهادت و خصوصا در مناسبت هایی مانند محرم و صفر در مدت زمان بیشتر از دو ماه از سال، برگزاری کنسرت و در مجموع جریان موسیقی در کشور از روال معمول خود خارج و گاها تعطیل می شد؛ نگاهی که در سالهای اخیر به مدد برگزاری کنسرتهای متناسب با ایام سوگواری و گاها تلفیق آن با نمایش های مذهبی، رنگ و بویی دیگر به خود گرفته است و البته همچنان هم جای کار بیشتر دارد.
موسیقی در عزاداری های ما ایرانیان نقش پررنگ و اساسی دارد؛ موسیقی یکی از ارکان اصلی دسته های عزاداری به حساب می آید که فضای ماتم را برای عزاداران مهیا می کند. بر این اساس میتوان با مدیریت فضای فرهنگی کشور، بگونه ای برنامه ریزی کرد که تماشاگر را به مدت دو ماه از موسیقی محروم نکنیم و همینطور بستری را برای تولید و پخش موسیقی فاخر مذهبی با تنوع بیشتر اجراها فراهم نماییم.
البته سال قبل در جهت برگزاری اجراهای مجازی «ماه و نوا» شاهد ۱۳ اجرا از ۱۰ استان با مبحث آیین های عاشورایی بودیم. سالها قبل هم کنسرت «شب دهم» با صدای علیرضا قربانی تا مدتها گرمابخش سالن های اجرا در روزهای عزاداری بود. سال جاری هم اپرای عاشورا در تالار وحدت مقرر است این دفعه را بر دوش بکشد. اما همچنان این حجم اجرا در مقیاس زمانی و تماشاگر علاقه مند به موسیقی مذهبی، می تواند بیشتر از اینها باشد.
در همین راستا خبرنگار بخش موسیقی ایسنا گفت وگویی داشته است، با سید محسن حسینی ـ خواننده آواز ایرانی ـ که اخیرا بعنوان خواننده با آلبوم محرمی «نواحی اشک ۲» همکاری داشته است. این گفت و گو ادامه روند موسیقایی کشور در روزهای سوگواری و ساخت آثار مذهبی با کیفیت را هدف قرار داده است.
در ابتدا از این خواننده سوال می نماییم که با چه رویکری میتوان در روزهای عزاداری هم کنسرت برگزار کرد؟ که پاسخ می دهد: تفکیک کردن موسیقی بر مبنای حس و حالی که منتقل می کند و فضایی که دارد، کار سختی است؛ بعنوان مثال اگر بخواهیم در این ایام، کنسرت موسیقی ایرانی به روی صحنه ببریم، بنا بر ساختار و اشعاری که این نوع از موسیقی دارد، راحتتر میتوان تفکیک کرد که چه قطعه ای اجرا شود و چه قطعه ای نه. ولی در موسیقی پاپ فضا باز است و کار راحتی نیست که انتخاب نماییم چه قطعه ای اجرا شود و چه قطعه ای نه؟
حسینی تصریح می کند: البته گاها دیده ام که مثلاً شبکه رادیویی «آوا» قطعاتی با فضای آرامش بخش، پخش می کند که میتوان همین کار را در کنسرت ها هم انجام داد. به هر حال در این ایام نمی توان موسیقی را به صورت کامل کنار گذاشت؛ چونکه در تعزیه ها هم موسیقی استفاده می شود و یا مداحی هایی که خوانده می شود، قطعاتی با ملودی ولی بدون ساز است؛ به همین جهت بهتر است در روزهای عزاداری از موسیقی بهره برد که با فضا همخوانی دارد.
وی همینطور درباره علت محدود بودن آثار مذهبی موسیقایی خوب به ایسنا می گوید: در هنر هر کجا که بین گذشته و زمان حال پیوندی شکل بگیرد که باعث نوآوری و بروزرسانی شود، به احتمال زیاد کار خوبی ساخته خواهد شد و مخاطبش را در دوره ای که عرضه شده پیدا خواهد نمود. مصداق این امر در حوزه خوشنویسی است که نقاشی خط توانست اتفاق مثبتی تلقی شود؛ چونکه از ساختارهای سنتی خط در جهت ساخت کارهای جدید، بهره برداری شد. ولی اگر بخواهیم صرفاً به خط نستعلیق بسنده نماییم باید این امر را در نظر بگیریم که مخاطب امروز فضاهای مختلف را می بیند، انتخاب می کند و در جست و جوی یک فضای جدید است.
او ادامه می دهد: در موسیقی مذهبی هم میتوان با استفاده و یا الهام از نوحه ها و ملودی های قدیمی و ماندگار که از آنچه درون جامعه جریان داشته برگرفته شده و برای مردم آشناست، کارهای جدید ساخت؛ البته که این کار باید توسط آهنگسازی صورت گیرد که با شناخت خود از سلیقه امروز مردم، آن ملودی ها را با فضای جدید تلفیق کند.
حسینی همینطور می گوید: ساخت آثار موسیقی با کیفیت و فاخر چه در حوزه مذهبی و چه در حوزه های دیگر نیازمند سواد موسیقایی افرادی است که در پروژه مشارکت دارند؛ اگر آهنگسازی سواد موسیقایی داشته باشد و تجربه ساخت فضاهای مختلف را داشته باشد، خواننده ای شناخت موسیقی داشته باشد، ردیف های موسیقی را نزد اساتید خوب آموخته باشد، صداسازی کار کرده و لحن صدا را بشناسد و شاعر هم شعر خوبی بسراید، کار خوبی ایجاد می شود.
وی در بخش پایانی صحبت های خود بیان می کند: تا وقتی که این مثلث را نداشته باشیم همیشه گرفتار مشکل خواهیم شد. در سالهای اخیر، به دلیل کامل نبودن این مثلث، کمتر قطعات خوب ساخته شده است. مخاطب هم تا وقتی که کاری را زیاد بشنود ناخودآگاه گمان می کند خوب است، گرچه که کار ضعیف است.
سیدمحسن حسینی
منبع: موزیك خوان
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب